Wykonywanie pewnych czynności podczas zwolnienia lekarskiego może uzasadniać dyscyplinarne rozwiązanie umowy o pracę i być podstawą do pozbawienia pracownika świadczeń chorobowych.
Demontaż okien
W trakcie zwolnienia lekarskiego pracownik demontował okna w lokalu należącym do spółdzielni mieszkaniowej. Demontaż odbywał się za zgodą spółdzielni, a okna miały przejść na własność pracownika, pod warunkiem, że samodzielnie je zdemontuje. Pracodawca zwolnił go dyscyplinarnie i wstrzymał wypłatę świadczeń chorobowych.
Jednorazowa czynność pracownika, sprzeczna z celem zwolnienia lekarskiego, lecz podyktowana koniecznością życiową nie jest podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego.
Wyjazd w zagraniczną delegację
Pomimo zwolnienia lekarskiego pracownik wyjechał w zagraniczną delegację bez zgody i wiedzy przełożonych oraz bez upoważnienia do reprezentowania pracodawcy. Pracodawca zwolnił go dyscyplinarnie i wstrzymał wypłatę świadczeń chorobowych.
Postępowanie pracownika uzasadnia dyscyplinarne rozwiązanie umowy i jest podstawą do pozbawienia go świadczeń chorobowych.
Udział w zagranicznej pielgrzymce
W czasie zwolnienia lekarskiego, po uprzednim zasięgnięciu opinii lekarskiej, pracownica pojechała na zagraniczną pielgrzymkę. Pracodawca zwolnił ją dyscyplinarnie.
Zagraniczny wyjazd jest podstawą do pozbawienia pracownicy świadczeń chorobowych, nie uzasadnia jednak zwolnienia dyscyplinarnego.
Kilkugodzinna gra na automatach oraz zakupy w galerii handlowej
Korzystając ze zwolnienia, pracownik tankował auto na stacji benzynowej, przez kilka godzin chodził po sklepach w galerii handlowej oraz grał na automatach zręcznościowych, a następnie kibicował innym graczom. Pracodawca rozwiązał z nim umowę o pracę.
Wykonywanie czynności innych niż niezbędne życiowo jest podstawą do rozwiązania umowy o pracę. Zachowanie pracownika jest podstawą do pozbawienia go świadczeń chorobowych.
Udział we własnym ślubie
W czasie krótkiego zwolnienia lekarskiego z adnotacją „chory może chodzić” pracownica wzięła ślub zatajając tę informację przed pracodawcą. Dwa dni po ślubie wróciła do pracy. O fakcie tym pracodawca dowiedział się dopiero po kilku miesiącach i wówczas zwolnił pracownicę dyscyplinarnie.
Udział we własnym ślubie nie jest podstawą do dyscyplinarki, tym bardziej że nie wpłynął on na stan zdrowia pracownicy (była adnotacja, że pracownica może chodzić).
Udział w grze sportowej
Po kontuzji stawu barkowego lekarz leczący pracownika wystawił mu zwolnienie lekarskie i zalecił ćwiczenia ruchowe w obrębie stawu barkowego bez obciążeń. Wyraził zgodę na codzienne, kilkurazowe, niewyczynowe granie w tenisa stołowego, nie zabronił gry w piłkę nożną. Pracownik zagrał w piłkę z kolegami z pracy i został zwolniony dyscyplinarnie.
Zachowanie pracownika nie jest podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego. Wobec braku przeciwwskazań lekarskich do udziału w grze w piłkę nożną nie było podstaw do przyjęcia, iż nadużył on świadczeń chorobowych.
Obecność na zajęciach szkolnych
Ciężarna pracownica w trakcie zwolnienia lekarskiego uczestniczyła w 2-godzinnych zajęciach szkolnych, na których odbywał się egzamin. Od jego wyniku zależało dalsze kształcenie w szkole. Stan zdrowia pracownicy zezwalał na 4-godzinne wykonywanie prostych czynności, natomiast wykonywanie pracy przez czas 8 godzin mógł stanowić zagrożenie dla ciąży.
Pracodawca nie miał podstaw do dyscyplinarnego zwolnienia. Udział w 2-godzinnych zajęciach szkolnych nie był sprzeczny z zaleceniami lekarskimi. Zachowanie ciężarnej nie opóźniało powrotu do zdrowia.
Prace związane z sadzeniem drzewek
W trakcie kilkudniowego zwolnienia lekarskiego, w godzinach wieczornych, pracownik dokonywał pomiarów odległości potrzebnych do „zasadzenia drzewek” oraz kopał „dołki” za pomocą szpadla. Pracodawca zwolnił pracownika – chronionego działacza związkowego – dyscyplinarnie, bez zgody zarządu komisji zakładowej związku zawodowego działającego w zakładzie pracy.
Rozwiązując umowę o prace, pracodawca nie wskazał konkretnego obowiązku pracowniczego, który pracownik naruszył. Wobec tego zarzut ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych jest wątpliwy.
Udział w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej lub spółki
W czasie zwolnienia lekarskiego pracownica brała udział w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej, której była członkiem i z tego tytułu pobierała ryczałt za miesiące, w których brała udział w posiedzeniach. Oceniono, że udział w posiedzeniach rady wywierał korzystny wpływ na stan psychiczny pracownicy cierpiącej na schorzenia psychiczne. ZUS pozbawił ją świadczeń chorobowych.
Ryczałt za udział w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej stanowiący formę społecznej działalności niektórych jej członków nie jest pracą zarobkową, więc nie powoduje utraty świadczeń chorobowych.
Pracownik – obok zatrudnienia na etacie – był równocześnie członkiem rad nadzorczych 2 spółek. W trakcie zwolnienia, które obejmowało również okres po ustaniu zatrudnienia, uczestniczył w posiedzeniach rad obu tych spółek i z tego tytułu otrzymywał comiesięczne ryczałtowe wynagrodzenie bez względu na to, czy na posiedzeniach był obecny. ZUS uznał, że za czas po ustaniu zatrudnienia zasiłek chorobowy mu nie przysługuje, bo wykonuje pracę, za którą należy mu się wynagrodzenie.
Odmowa przyznania świadczeń chorobowych po ustaniu zatrudnienia powinna być analizowana w kontekście stosunku organizacyjnego w radach nadzorczych. Samo uczestnictwo w radach nadzorczych nie powinno być powodem odmowy przyznania zasiłku chorobowego.
Udział w akcjach Ochotniczej Straży Pożarnej i konserwacja sprzętu OSP na podstawie umowy zlecenia
Pracownik – członek OSP – w trakcie zwolnienia lekarskiego dokonywał na podstawie umowy zlecenia z gminą konserwacji i drobnych napraw sprzętu OSP. Ponadto w czasie zwolnienia kilkukrotnie brał udział w akcjach OSP jako kierowca i obsługiwał motopompę. ZUS nakazał zwrot wypłaconego zasiłku chorobowego.
Udział w akcjach OSP nie jest pracą zarobkową. Dochód z akcji nie jest wynagrodzeniem za pracę i jeśli nie jest sprzeczny z celem zwolnienia lekarskiego nie pozbawia świadczeń chorobowych. Utratę tych świadczeń powoduje natomiast umowa zlecenia na konserwację i naprawy sprzętu, nawet jeśli uzyskiwane z umowy dochody nie są wysokie.
Prowadzenie działalności gospodarczej w okresie choroby
Pracownik prowadzący równocześnie z etatowym zatrudnieniem własną działalność gospodarczą nie zaprzestał jej prowadzenia w okresie choroby. Pobierając świadczenia chorobowe z tytułu zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, wykonywał czynności w ramach swojej działalności (sprzedaż kwiatów na targowisku). Działalność ta nie była sprzeczna z zaleceniami lekarskimi, mimo to pracodawca zwolnił go dyscyplinarnie.
Prowadzenie działalności gospodarczej przez pracownika w czasie zwolnienia lekarskiego może być kwalifikowane jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, gdy pracownik swoim zachowaniem przekreśla cele zwolnienia lekarskiego – jak najszybszy powrót do zdrowia i odzyskanie zdolności do wykonywania pracy, przez co narusza interes pracodawcy polegający na gotowości pracownika do świadczenia pracy (na możliwości korzystania z pracy w pełni sprawnego fizycznie i psychicznie pracownika).
Uczestnictwo w posiedzeniach zarządu miasta
Pracownik był radnym gminy i członkiem zarządu miasta i w okresie choroby brał udział w posiedzeniach zarządu. Z tego powodu ZUS pozbawił go świadczeń chorobowych.
Uczestnictwo w posiedzeniach zarządu miasta, za które pracownik otrzymywał diety, ma charakter społeczny podyktowany potrzebą realizacji zadań samorządu terytorialnego, a nie zarobkowy. Dlatego też nie pozbawia świadczeń chorobowych.
Praca w równoległym zatrudnieniu w niepełnym wymiarze czasu pracy
Pracownica była dyrektorem domu pomocy społecznej. Równolegle była zatrudniona jako dyrektor zespołu szkół specjalnych w niepełnym wymiarze, w którym nie składała żadnych zwolnień lekarskich. Podczas zwolnienia lekarskiego w DPS pracownica otrzymywała wynagrodzenie w ZSS. W trakcie choroby incydentalnie podpisywała dokumenty, które przygotowywali pracownicy zespołu szkół.
Praca zarobkowa w trakcie zwolnienia jest podstawą do pozbawienia świadczeń chorobowych, niezależnie od jej wpływu na stan zdrowia pracownika.
W okresie zwolnienia lekarskiego pracownik zatrudniony równocześnie w firmie ubezpieczeniowej zawarł u siebie w domu umowy ubezpieczenia z 7 osobami, które były jego znajomymi. Praca ta nie była sprzeczna z zaleceniami lekarskimi.
Praca podczas zwolnienia lekarskiego, niesprzeczna z zaleceniami lekarskimi, nie jest podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego.
Pracownica była zatrudniona równoległe w wojewódzkim szpitalu specjalistycznym oraz w firmie transportowej. Do jej obowiązków w firmie należało kontrolowanie czasu pracy kierowców. Czynności te wykonywała w domu. Kiedy się rozchorowała, zwolnienia przekazywała tylko szpitalowi, kontynuując zatrudnienie w firmie transportowej (praca zajmowała jej 7 godzin tygodniowo). Zgodnie z zaleceniami lekarskimi pracownica w czasie choroby mogła wykonywać pracę biurową niewymagającą chodzenia. ZUS pozbawił ją świadczeń chorobowych.
Praca podczas zwolnienia lekarskiego, niesprzeczna z celem tego zwolnienia jest podstawą do pozbawienia pracownika świadczeń chorobowych.
Prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie zwolnienia lekarskiego
Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy prowadziła jednocześnie własną działalność gospodarczą (sklep). W okresie ciąży korzystała ze zwolnień lekarskich, a w sklepie zatrudniła 2 sprzedawczynie. W tym czasie podpisała trzy faktury związane z działalnością gospodarczą, resztę podpisywał jej mąż i zatrudnione ekspedientki. Mimo to ZUS pozbawił ja świadczeń chorobowych.
Sporadyczne czynności zarządzające w działalności gospodarczej, np. podpisanie faktur przygotowanych przez pracowników, nie przesądza o prowadzeniu działalności zarobkowej i możliwości pozbawienia świadczeń chorobowych. Formalnoprawne czynności, do którym zobowiązany jest pracodawca, nie są tożsame z „pracą zarobkową” wykonywaną jednoosobowo w ramach działalności gospodarczej.