Kiedy w dniu 28.02.2020 r. Zarząd Alior Bank S.A. z wielką pompą prezentował nową strategię pn. „Więcej niż bank”, w ciszy gabinetów zapadła decyzja o niewypłaceniu premii rocznej pracownikom zatrudnionym w Centrali Banku.Nowa strategia Alior Banku oparta jest na ośmiu programach:
- Alior Mobile – rozwój aplikacji w kierunku dołączania usług własnych i partnerów zewnętrznych
- Personalizacja – udoskonalenie i spersonalizowanie oferty dla klientów
- Wygoda – ciągłe doskonalenie procesów oraz rozwój nowoczesnych oddziałów
- Relacja z klientem biznesowym – rozwój usług i produktów takich jak leasing, faktoring.
- Lider technologiczny – rozwój technologii praktycznej
- Efektywność – doskonalenie i upraszczanie procesów, organizacji i metod pracy
- Zarządzanie ryzykiem i kapitałem – zorientowanie na wzrost liczby klientów i pogłębienie relacji z klientami dotychczasowymi
- Bank zaangażowanych ekspertów – źródłem sukcesu są ludzie
Powyższe założenia mają przynieść wzrost wolumenu biznesu, liczby klientów, osiągnięcie ambitnych wskaźników ryzyka, kapitału oraz rentowności.
Strategia Banku nie jest zaskoczeniem w obliczu trendów panujących na rynku usług bankowych. Jest rzeczą oczywistą, że każda firma działa po to, aby się rozwijać i zarabiać, a żeby tak się działo musi m.in. nadążać za rynkiem, a najlepiej jakby go wyprzedzała. W strategii zabrakło jednak jednego istotnego elementu – w jaki konkretnie sposób Bank osiągnie zamierzone ambitne cele. Być może jednym ze sposobów jest niewypłacenie pracownikom premii rocznej.
Już od 2017 roku Bank mówił o cyfryzacji i robotyzacji. Założenia podobne do zaprezentowanej strategii na lata 2020-2022 Alior Bank przedstawił już w roku 2017 pod hasłem „Cyfrowy Buntownik”. Zapowiadano rewolucję technologiczną dla klientów, kładziono nacisk na rozwój usług cyfrowych i bankowości mobilnej, planowano zwiększenie zwrotu na inwestycji dla akcjonariuszy, bazowano na wysokim zaangażowaniu pracowników w cały proces oraz zakładano optymalizację sieci placówek poprzez ograniczenie ich liczby z 324 do 200. Postępująca cyfryzacja w sektorze bankowości jest tendencją, której odwrócić się nie da. Trudno jednak przyjmować bezkrytycznie niektóre z założeń strategii, jak chociażby obsługę rozmów telefonicznych z klientami banku poprzez chat- i voiceboty, bo na chwilę obecną są to wizje rodem z literatury science fiction, które z pewnością za kilkanaście lat będą codziennością, ale na razie pozostają w sferze marzeń i działań inżynierów i programistów.
Pomimo, że założeniem strategii z roku 2017 było również osiągnięcie poprawy wyników finansowych, m.in. poprzez ograniczanie kosztów ryzyka, rzeczywistość zrewidowała plany Banku w tym zakresie. Ubiegłoroczne odpisy na utratę wartości kredytów korporacyjnych oraz nieprzewidziane przez Zarząd Aliora niekorzystne zmiany otoczenia prawnego (m.in. wyrok TSUE) zaskutkowały osiągnięciem przez Alior Bank w IV kwartale 2019 r. straty, a za cały rok 2019 najniższego od 6 lat wyniku finansowego. Biorąc pod uwagę stałą tendencję spadkową kursu akcji Aliora trudno jest mówić o sukcesie strategii ogłoszonej w roku 2017. Dotychczasowa optymalizacja sieci placówek w wydaniu Alior Banku polegała głównie na ich likwidacji. Zamykano oddziały duże i rentowne, mieszczące się w atrakcyjnych lokalizacjach. Obecnie Zarząd Alior Banku z dumą prezentuje nowy format oddziału – nowoczesność, przestronność i wygoda. Najpierw przez 2 lata likwidowano dobrze prosperujące oddziały, a teraz są i będą tworzone nowe placówki. W naszej ocenie równie dobrze można było modernizować placówki ostatecznie zamknięte i osiągnąć dokładnie ten sam cel, ograniczając przy tym do minimum negatywne skutki kadrowe.
Większą część procesu optymalizacji sieci oddziałów i związanych z nim zwolnień pracowników zrealizowano w ramach procesu zwolnień grupowych trwających przez cały rok 2017. Mimo pierwotnych założeń, w roku 2017 nie zrealizowano do końca założeń optymalizacji sieci oddziałów i restrukturyzacji zatrudnienia. W kolejnym roku Bank nadal likwidował placówki i zwalniał pracowników z powodu likwidacji miejsc pracy, ale już bez wypłacania wynegocjowanych osłon socjalnych, argumentując, że zwolnienia indywidualne są czym innym niż zwolnienia grupowe, nawet jeśli ich przyczyna jest identyczna. Jednocześnie zatrudniani byli nowi pracownicy. Obecnie Zarząd Alior Banku przewiduje redukcję liczby placówek o 25%, nie zakładając jednocześnie zwolnień grupowych. W naszej ocenie zniknąć z rynku może około 50 placówek własnych Aliora, co w efekcie przełoży się na zwolnienie z pracy około 400-500 osób z samych tylko oddziałów. Jest rzeczą oczywistą, że redukcja zatrudnienia w sieci będzie implikowała zwolnienia w centrali Banku, więc de facto pracę może stracić dużo więcej pracowników. Warto zauważyć, że mimo trwających od 2018 roku kolejnych zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników, Alior Bank uparcie odmawia związkom zawodowym rozmów na temat godziwych osłon socjalnych dla zwalnianych pracowników, co oznacza całkowity brak odpowiedzialności społecznej. Z nowej strategii Aliora wyraźnie wynika, że przez kolejne 3 lata Bank będzie nadal zwalniał z przyczyny nie leżącej po stronie pracowników. Bazując na doświadczeniach historycznych mamy podstawy przypuszczać, że z częścią ludzi Bank rozstanie się w drodze porozumienia stron, a pozostałej grupie wręczy wypowiedzenia umów o pracę, nie przekraczając tym sposobem liczby pracowników, która zobowiązuje pracodawcę do wszczęcia procedury zwolnień grupowych. Jak wspomnieliśmy na wstępie wraz z ogłoszeniem nowej strategii Zarządu Banku podjął decyzję o niewypłaceniu pracownikom Centrali premii rocznej za rok 2019. Decyzja ta nie została jednak zakomunikowana pracownikom bezpośrednio przez Zarząd. Jej przekazanie zlecono bezpośrednim przełożonym. Wychodzi na to, że Zarząd Alior Banku nie ma odwagi spojrzeć pracownikom w oczy ogłaszając tą przykrą decyzję. W świetle tego faktu zakrawają o hipokryzję słowa, które Prezes Alior Banku skierował w liście do pracowników:
Chcę zwrócić uwagę na jeden, bardzo ważny dla mnie program – Bank zaangażowanych ekspertów. Dlatego, że sukces naszej strategii zależy od nas wszystkich, a właściwie od indywidualnego zaangażowania każdego z nas w realizację swoich codziennych celów i zadań oraz pracy zespołowej.
Podpowiemy Zarządowi Aliora, że nie będzie „Banku zaangażowanych ekspertów” bez godziwego wynagradzania i motywowania pracowników. Jeżeli w strategii brakuje założenia szacunku dla klientów i pracowników, sukces Banku stoi pod dużym znakiem zapytania. Dziwi fakt, że Zarząd Banku nie rozumie tak oczywistych zasad.
Niewypłacenie premii rocznej to konkretne kwoty wpływające na poprawę wyniku finansowego. Z taką jednak różnicą, że nie będą one efektem rozwoju Banku, a wątpliwych etycznie oszczędności na pracownikach i braku szacunku dla ich pracy. Życzymy Zarządowi Alior Banku jak najlepiej, bo sukces banku to miejsca pracy, o które walczymy, ale trudno przejść obojętnie wobec tego, co się stało.
W ubiegłym tygodniu związki zawodowe: „Dialog 2005”, „Solidarność” oraz Związek Zawodowy Pracowników Alior Banku wystąpiły do Prezesa Alior Bank S.A. z interwencją w sprawie premii rocznej. Na chwilę publikacji niniejszego artykułu Bank odpowiedział milczeniem na to pismo.