W dniu 27 maja 2009 r. w Warszawie Organizacja Międzyzakładowa Pracowników Banków nr 001 Niezależnego Związku Zawodowego Pracowników Bankowości i Usług „Dialog 2005” z siedzibą w Oświęcimiu, przesłała do Przewodniczącego Rady Nadzorczej Banku BPH Pana Wiesława Rozłuckiego wystąpienie do Akcjonariuszy Banku złożone przez nasz Związek – Akcjonariuszy Banku na WZA (pismo poniżej).
Organizacja związkowa „Dialog 2005” ma moralne prawo upominać się o Bank BPH S.A. jako instytucję oraz o Jego Pracowników, których codzienna praca jest bardzo trudna i waży na sukcesie Banku.
Byliśmy bardzo przeciwni przejęciu Banku BPH S.A. przez Bank Pekao S.A., byliśmy przeciwni likwidacji dobrej marki BPH w bankowości, zwolnieniom tysięcy pracowników – a takie skutki byłyby faktem przy początkowych dążeniach Grupy UniCredit do przejęcia Banku BPH S.A. przez Bank Pekao S.A. w całości. Prowadziliśmy szeroką kampanię w mediach, publicznie wyrażając swoje obawy, pukaliśmy (później przy współpracy z NSZZ „Solidarność”) do drzwi wielu instytucji i ludzi, którzy mogli nam pomóc uchronić Bank BPH S.A. przed likwidacją. Działaliśmy w obronie Banku, którego pozycja na rynku polskim była przez lata budowana ogromnym wysiłkiem tysięcy polskich pracowników.
Dzisiaj z dumą możemy powiedzieć, że znaleźliśmy zrozumienie i pomoc wielu osób, którzy w sposób konkretny przyczynili się do tego, że choć nie w całości, ale w części udało się Bank BPH S.A. ocalić.
Niestety, nie mieliśmy żadnego wpływu na sposób podziału Banku BPH, który został zatwierdzony w dniu 15 listopada 2006 r. przez Rady Nadzorcze Banku BPH S.A. i Banku Polska Kasa Opieki S.A. („Bank Pekao S.A.”). Zarządy Banku BPH SA i Banku Pekao S.A. uzgodniły Plan Podziału Banku BPH SA, działając zgodnie z art. 533 § 1 oraz art. 534 Kodeksu spółek handlowych. Nie mieliśmy też wpływu na wybór nowego Inwestora Strategicznego dla Banku BPH S.A., ale z nadzieją na rozwój Banku BPH S.A. przyjęliśmy informację, że będzie nim GE Company.
Przypominamy, że Porozumienie w sprawie Banku Polska Kasa Opieki S.A. i Banku BPH S.A. podpisane pomiędzy Skarbem Państwa RP a Unicredito Italiano S.A. w dniu 19 kwietnia 2006 r. zawiera szereg istotnych postanowień dla przyszłości Banku BPH S.A. w zakresie sposobu dokonania podziału jak i prowadzenia dalszej działalności na rynku polskim, min. p. IV Porozumienia stanowi: „określenie Wyodrębnionych Składników i przeniesienie ich na Kupującego (bezpośrednio lub poprzez nabycie akcji BPH) w taki sposób, aby Wyodrębnione Składniki, w połączeniu z własnymi środkami Kupującego, umożliwiły mu aktywne prowadzenie stabilnej działalności bankowej w Polsce pod nazwą BPH”.
W świetle powyższego pytamy:
- Czy podział Banku BPH S.A. został przeprowadzony zgodnie z postanowieniami Porozumienia z dnia 19 kwietnia 2006 r. oraz w sposób gwarantujący bankowi BPH stabilną działalność na rynku?
- Kiedy Kupujący połączy własne środki ze środkami Banku BPH S.A. a nie będzie udzielał pożyczek na bieżącą działalność Banku, nie będzie pobierał wysokich opłat za doradztwo w niemal wszystkich dziedzinach związanych z Zarządzaniem Bankiem?
Pytamy równocześnie za co kluczowi menedżerowie Banku BPH S.A. otrzymali dodatkowe wynagrodzenie z UniCredit – Pan Józef Wancer w kwocie 2.058.048 zł, oraz Pan Mirosław Boniecki w kwocie 1.758.580 zł (za 2008 r.) i czy nie mamy tutaj do czynienia z konfliktem interesów?
Czy nowy inwestor zapewnia bankowi BPH prowadzenie stabilnej działalności bankowej, skoro Bank BPH S.A. swoją bieżącą działalność opiera głównie na pożyczkach, w tym również zaciąganych od Firmy Matki?
Poniżej przykłady:
Bank BPH S.A. dnia 12 listopada br. zawarł z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) dwie nowe umowy linii kredytowych, każda o wartości 50 mln EUR (łącznie 100 mln EUR) na okres do 20 lat. Pierwsza umowa jest przeznaczona na finansowanie kredytów dla sektora publicznego i wiąże się z przyznaniem grantów ze środków Komisji Europejskiej w ramach programów samorządowych, które są uzależnione od ostatecznej akceptacji Komisji Europejskiej. Druga umowa przeznaczona jest na finansowanie dużych projektów (25-50 mln EUR) realizowanych przez średnie firmy. Obie umowy są oprocentowane według standardowej stawki EBI. Umowy są jednocześnie umowami o najwyższej wartości zawartymi z tym podmiotem. Umowy zostały uznane za znaczące, gdyż łączna wartość zobowiązań Banku BPH SA wobec EBI wynosi 231 mln EUR. (Raport bieżący 47/2007, Znaczące umowy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym poniedziałek, 12 listopada 2007 r.).
Bank BPH rozpoczął negocjacje z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym w sprawie zaciągnięcia pożyczki celowej w kwocie do 50 milionów euro (tj. ok. 219 milionów zł) na finansowanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Pożyczka ma być udzielona na okres od 5 do 8 lat. Umowa została uznana za znaczącą, gdyż jej wartość przekracza 10% kapitałów własnych Banku BPH (Raport bieżący 17/2009, Negocjacje z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym środa, 15 kwietnia 2009.)
Odnawialne linie kredytowe od GE Capital International Holdings Corporation. W czerwcu 2008 r. Bank BPH zawarł umowy w sprawie zaciągnięcia zobowiązania w formie niezabezpieczonych, odnawialnych linii kredytowych w GE Capital International Holdings Corporation udostępnionych na okres 8 lat, w celu pozyskania środków na finansowanie działalności operacyjnej Banku. Wartość odnawialnych, niezabezpieczonych linii kredytowych wynosi odpowiednio 400 mln EUR oraz400 mln CHF, co stanowi równowartość 2,8 mld zł na 31 grudnia 2008 r.
W świetle powyższych faktów pytamy:
- Czy General Electric mający 131-letnia historie działania na rynkach światowych, inwestująca w Bank BPH S.A. nie jest w stanie go sama doinwestować i poprowadzić dobrego biznesu dla siebie, polskiej gospodarki i zatrudnionych w Banku pracowników?
- Czy nowy inwestor da zielone światło dla rozwoju Banku, czy zamierza zgasić ostatnią żarówkę – co na to Edison?
Szanowni Państwo,
Akcjonariusze Banku BPH S.A.
Jedną z poważniejszych przyczyn obecnie trwającego kryzysu o zasięgu światowym jest brak etyki w biznesie. Koncerny finansowe o zasięgu wielonarodowym przestały działać jako instytucje finansowe świadczące usługi klientom a zaczęły funkcjonować jak olbrzymie hipermarkety sprzedające swoje produkty. W pogoni za zyskiem zapomniano czym jest troska o podstawowego partnera w biznesie jakim jest klient, czym jest odpowiedzialność za pracowników, którzy swój wysiłek fizyczny i intelektualny (często za marne grosze) poświęcili firmie. Polska, jako kraj o młodej demokracji, o dużej skali bezrobocia stała się podatna na złe praktyki stosowane przez bogate koncerny międzynarodowe wobec klientów i pracowników.
Zarówno w czasie, kiedy Bank BPH S.A. należał do niemieckiej Grupy Kapitałowej HVB, jak i obecnie, kiedy akcjonariuszem większościowym Banku jest GE Company, Bank na swoich stronach internetowych informuje, że w swojej działalności stosuje ład korporacyjny oraz społeczną odpowiedzialność w biznesie. Zbiór zasad dotyczący ładu korporacyjnego oraz społecznej odpowiedzialności w biznesie dotyka bardzo ważnej kwestii – etyki biznesu, starannego traktowania podmiotów z którymi firma współpracuje oraz całego otoczenia, w którym funkcjonuje, czyli podmiotowego traktowania tzw. interesariuszy (do głównych interesariuszy zalicza się udziałowców, pracowników, dostawców, klientów, społeczność lokalną i środowisko naturalne).
Przykro nam stwierdzić, że tak szeroko opisana koncepcja działania Banku BPH S.A. w głównej mierze została sprowadzona do PR-u.
Ostatnio ujawniona przez Bank Pekao S.A. sprawa Pani Katarzyny Niezgody (długoletniego wiceprezesa Banku BPH S.A.) świadczy o tym, że nawet interes akcjonariuszy został naruszony.
Pytamy:
Czy wcześniej były znane powiązania Członków Zarządu Banku BPH S.A. z firmami zewnętrznymi świadczącymi usługi na rzecz Banku BPH S.A. np. Pani Katarzyna Niezgoda – firma Sparrow, (Profile Dialog?), Wojciech Sobieraj – Boston Consulting Group?
Z przykrością podnosimy również, że jeden z interesariuszy, Pracownicy Banku, zostali potraktowani bezprzedmiotowo, będą zwalniani z pracy. W naszej ocenie, Bank lekką ręką postanowił pozbawić pracy ludzi dobrze wykwalifikowanych, doświadczonych, na których szkolenia i podnoszenie kwalifikacji Pracodawca wyłożył niebagatelne kwoty.
Dnia 26 lutego 2009 r. Zarząd Banku BPH poinformował GPW, iż podjął decyzję o racjonalizacji zatrudnienia, konkretnie postanowił zwolnić z pracy 580 pracowników co stanowi 12% zatrudnionych. A Wszystko po to, aby „ograniczyć wpływ negatywnych zmian makroekonomicznych i osiągnąć zakładane cele biznesowe…”
Czy cele biznesowe, w rozumieniu Zarządu Banku, to nie tylko zakładane zyski z działalności Banku, a co za tym idzie zapewnienie w przyszłości wysokich dochodów akcjonariuszom, ale także utrzymanie wysokich wynagrodzeń zarządu (wynagrodzenie członka zarządu składa się z pensji podstawowej oraz premii rocznej uzależnionej od wyników całego Banku jak i zadań indywidualnych)?
Pytamy:
- Czy faktycznie wynagrodzenie Prezesa oraz Członków Zarządu Banku BPH S.A. ma jakiekolwiek powiązanie z wielkością aktywów jakimi Zarząd Banku zarządza (po podziale o 80% niższe) oraz z wynikami Banku?
- Skoro zwalnia się ludzi z pracy w dobie kryzysu, bo kondycja Banku znacznie się pogorszyła, to za co Członkowie Zarządu mają otrzymać premie za 2008 r. np. Pan Józef Wancer 2,1 mln PLN (publikacja Sedlak&Sedlak)?
- Czy Akcjonariusze zdają sobie z tego sprawę, że za roczne wynagrodzenie jednego Prezesa Banku BPH cały rok mogłoby przeżyć ok. 180 polskich rodzin?
Tabela: Ranking wynagrodzeń wszystkich członków zarządów
| L.p. | Imię i nazwisko | Funkcja | Nazwa firmy | Wynagrodzenie 2008 | A/O * |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Sławomir Lachowski * | Prezes Zarządu | BRE Bank S.A. | 6.955.147 | |
| 2 | Luigi Lovaglio | Wiceprezes Zarządu | Pekao S.A. | 6.087.000 | |
| 3 | Józef Wancer | Prezes Zarządu | BPH S.A. | 5.668.300 | tak |
| 4 | Mirosław Boniecki | Wiceprezes Zarządu | BPH S.A. | 4.650.900 | tak |
| 5 | Jerzy Jóźkowiak * | Członek Zarządu | BRE Bank S.A. | 4.582.073 | |
| 6 | Jan Krzysztof Bielecki | Prezes Zarządu | Pekao S.A. | 4.464.000 | |
| 7 | Mateusz Morawiecki | Prezes Zarządu | BZ WBK S.A. | 4.395.787 | tak |
| 8 | Ronald Richardson * | Prezes Zarządu | Kredyt Bank S.A. | 4.203.000 | |
| 9 | Wiesław Thor * | Wiceprezes Zarządu | BRE Bank S.A. | 4.041.595 | |
| 10 | Edward Wess * | Wiceprezes Zarządu | Bank Handlowy S.A. | 3.620.000 | tak |
A/O – wynagrodzenie w postaci akcji/opcji
Żródło: Wynagrodzenia członków zarządów spółek sektora bankowego w 2008 r., Sedlak&Sedlak 2009.
Na trzecim miejscu znalazł się Józef Wancer, Prezes Banku BPH od maja 2001 roku. Jest odpowiedzialny między za strategię, komunikację, integrację i audyt wewnętrzny. Jego zarobki za rok 2008 składały się z: podstawy (1,9 mln PLN), premii (2,1 mln PLN) długoterminowego programu motywacyjnego (ok. 1 mln PLN).
A jaka jest produktywność funduszu wynagrodzeń Zarządu Banku BPH S.A. obrazuje poniższy wykres opublikowany przez firmę Sedlak & Sedlak. Jak przedstawione przez nas dane mają się do etyki w biznesie, tak mocno propagowanej przez Bank BPH S.A., zwłaszcza w obliczu zwolnień pracowników?
| PKO BP S.A. | 3.311 |
| Bank Handlowy S.A. | 1.429 |
| Getin Holding S.A. | 685 |
| Średnia | 508 |
| Pekao S.A. | 486 |
| ING Bank Śląski | 345 |
| Kredyt Bank S.A. | 237 |
| BZ WBK S.A. | 228 |
| Fortis Bank S.A. | 181 |
| Nordea S.A. | 144 |
| BRE Bank S.A. | 140 |
| Bank Millenium S.A. | 133 |
| BOŚ S.A. | 69 |
| BPH S.A. | 44 |
| Noble Bank S.A. | 43 |
Tabela: Produktywność funduszy wynagrodzeń zarządów (PLN)
Źródło: Wynagrodzenia członków zarządów spółek sektora bankowego w 2008 roku, Sedlak & Sedlak 2009
Pieniędzy wypracowanych przez Pracowników Banku BPH S.A. musi również wystarczyć na inne priorytety, „konieczne” do realizacji zwłaszcza w dobie kryzysu i zwolnień pracowników:
- zakup budynku oraz gruntów (użytkowanie wieczyste) zlokalizowanych przy ul. Towarowej 25A w Warszawie za cenę 138.240.000 zł (sto trzydzieści osiem milionów dwieście czterdzieści tysięcy). Bogaty inwestor strategiczny – GE Capital International Financing Corporation dofinansował zakup kwotą 39.600.000 zł. Część Centrali Banku funkcjonuje w Krakowie, ale czymże jest Kraków dla Zarządu Banku wobec Warszawy. Liczy się prestiż, nawet za cenę ludzkich tragedii (zwolnienia z pracy w obecnym czasie w Polsce, to tragedie dla wielu rodzin).
- spółka General Electric Company podpisała z Bankiem BPH umowę konsultingową tzw. Master Services Agreement (MSA), regulującą współpracę Banku z GE Consumer Finance. Przedmiotem umowy jest świadczenie przez GE Consumer Finance usług konsultingowych na rzecz Banku BPH w różnych obszarach działalności (takich m.in. jak: rachunkowość i finanse, zasoby ludzkie, bezpieczeństwo, ryzyko, technologie informatyczne, public relations, audyt wewnętrzny). Umowa została zawarta na okres pięciu lat, z możliwością jej automatycznego przedłużenia, o ile nie zostanie wypowiedziana przez jedną ze stron z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu wypowiedzenia. Koszty związane z realizacja MSA na koniec 2008 roku wyniosły 842 tys. Euro (to jest kwota za 20 dni współpracy)!
Dnia 22 kwietnia 2009 r. znów zgłoszono 465 osób do zwolnienia i decyzję uzasadniono – „decyzja ta spowodowana jest koniecznością optymalizacji sieci dystrybucji, w tym m.in. konsolidacji oddziałów, centralizacji procesów posprzedażowych i back-office oraz potrzebą restrukturyzacji zatrudnienia w centrali Banku w związku z planowanym połączeniem z GE Money Bankiem”.
W lutym 2009 r. Zarząd organizacji związkowej „Dialog 2005” podjął decyzję o szerokiej akcji w obronie miejsc pracy w Banku BPH SA. Zwracaliśmy się z prośbą o wsparcie do wielu posłów polskiego Parlamentu, Prezydenta RP oraz dziennikarzy. Po opublikowaniu artykułu w gazecie Parkiet pt. „BPH sporo zapłaci matce za usługi doradcze”, Zarząd Banku zmienił taktykę postępowania wobec organizacji związkowych negocjujących zasady zwolnień grupowych i zaproponował dużo wyższe odprawy zwalnianym pracownikom. Drugie porozumienie z maja br. zostało w treści zmodyfikowane w stosunku do poprzedniego, aczkolwiek zawiera niektóre postanowienia tak niekorzystne, że dzisiaj trzeba się modlić, aby Bank ich nie zastosował.
Mamy też obawy czy zamiar przeprowadzenia outsourcingu wielu czynności bankowych firmom zewnętrznym jest dobrym rozwiązaniem dla banku, który w najwyższym stopniu powinien dbać o bezpieczeństwo w całym słowa tego znaczeniu.
W sprawozdaniu Zarządu Banku BPH S.A. z działalności Banku w 2008 r. w p. 6.4 „Relacje ze związkami zawodowymi” Zarząd podaje:
W 2008 roku nie zostały zakończone spory zbiorowe wszczęte przez związki zawodowe we wcześniejszych latach. W styczniu 2005 r. spór zbiorowy pracy, zakończył sie wprowadzeniem w lutym 2007 r. wewnątrzzakładowych Regulaminów: pracy i wynagradzania. Część związków zawodowych działających w Banku BPH nie zaakceptowały rozwiązań porozumienia kończącego spór jak tez nie podpisały porozumienia kończącego spór. W październiku 2007 r. dwa związki zawodowe wszczęły drugi spór zbiorowy pracy, który został przez pracodawcę przyjęty w części dotyczącej zadania podwyżki wynagrodzeń zasadniczych.
W banku BPH S.A. od 2001 r. do 2006 r. trwały zwolnienia grupowe umotywowane przez Zarząd Banku potrzebą reorganizacji Banku jak również zmianami technologicznymi. Zwolniono prawie 4.500 pracowników. Uzasadnienie Zarządu dotyczące zwolnień w ostatniej turze nie było zgodne z przedstawianą w czasie negocjacji argumentacją. Bank w czasie negocjacji wprowadził organizacje związkowe w błąd argumentując, że ilość osób przewidziana do zwolnienia wynika z potrzeby zakończenia procesów reorganizacji Banku, a w rzeczywistości wymieniano kadrę – zwalniano ludzi z długim stażem pracy i przyjmowano setki ludzi na umowy czasowe oraz umowy zlecenia (wznawiane nawet przez kilka lat).
Wymagania w stosunku do zatrudnionych pracowników wzrastały, wydajność pracy wyśrubowano do granic możliwości. Państwowa Inspekcja Pracy dokonując kontroli Banku wykazała szereg nieprawidłowości. Z dniem 31 grudnia 2003 r. wypowiedziano Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy i nowe warunki pracy wcześniej zatrudnionym pracownikom regulowano na podstawie uchwał zarządu spółki. Ze względu na pogarszające się warunki pracy pomimo corocznego wzrostu wyników spółki organizacje związkowe wszczęły spór zbiorowy o warunki pracy, które naszym zdaniem powinny wynikać z wewnątrzzakładowego prawa pracy i nie powinny być narzucane na podstawie uchwał zarządu. Kilka organizacji związkowych w 2007 r. podpisało z Bankiem porozumienie w sprawie zakończenia sporu równocześnie uzgadniając z Pracodawcą Regulamin pracy oraz Regulamin wynagradzania, który naszym zdaniem nie spełnia podstawowej zasady – konkretności a w wielu zapisach nie spełnia podstawowych wymogów kodeksu pracy.
Obowiązujące obecnie wewnątrzzakładowe prawo pracy kształtuje warunki pracy w Banku BPH S.A. Jakie są obecnie odczucia pracowników Inwestor strategiczny może łatwo sprawdzić poprzez przeprowadzenie anonimowej ankiety pośród zatrudnionych pracowników. Łatwym miernikiem też będzie ilość pracowników, którzy zgłaszają się dobrowolnie do zwolnienia z pracy z zachowaniem prawa do odpraw i odszkodowań zawartych w Porozumieniu. Chęć rozstania się z Bankiem BPH S.A. nie jest podyktowana wysokością odpraw (po zapłaceniu podatku oraz spłaceniu pożyczek nagminnie zaciąganych w Banku Pracodawcy, większość wyjdzie na zero), a ze względu na warunki pracy, które są nie do przyjęcia i wielu pracowników już głośno mówi o wszechobecnym mobbingu w pracy (ze względu na ilość obowiązków i zadań narzucanych przez pracodawcę do wykonania w określonym czasie).
Niniejsze wystąpienie do Akcjonariuszy kierujemy w nadziei, że wyciągną oni wnioski z tego, co się wydarzyło w Banku BPH S.A., który dotychczas postrzegany był przez klientów jako dobry Bank. Ze względu na bardzo dobre narzędzia pracy i rozwiązania technologiczne a także zaangażowanie w pracę wielu tysięcy pracowników Banku BPH S.A. Bank odniósł sukces na rynku w Polsce. Uszanujcie zatem ogromny potencjał ludzki jakim Bank dysponuje, doprowadźcie warunki pracy do dobrych standardów a trudny okres na rynkach finansowych wykorzystajcie dla przygotowania dobrej oferty dla klientów – wspólnej z GE Money Bank. Narzędzia w postaci dobrych systemów informatycznych Bank posiada, należy jednak poprawić etykę prowadzenia biznesu w stosunku do interesariuszy jakimi są niewątpliwie Pracownicy Banku BPH S.A. i sukces Banku w przyszłości Inwestorzy będą mieli zagwarantowany.
Organizacja „Dialog 2005” zrzesza Pracowników Bank BPH S.A. a także Pracowników Banku Pekao S.A. Z aprobatą uznajemy działania Zarządu Banku Pekao S.A., który mimo trudnej sytuacji sektora bankowego nie powziął zamiaru zwalniania ludzi z pracy. Prowadzenie wyważonej polityki kosztowej daje wymierne rezultaty, a tego założenia w polityce obecnego Zarządu Banku BPH SA nie widzimy. Niniejsze wystąpienie zawiera wiele pytań, obaw i wątpliwości, na które mamy nadzieję odpowie nam Zarząd Banku BPH SA oraz nowy Inwestor Banku.
Życząc owocnych obrad i podejmowania słusznych decyzji dla Banku BPH S.A.
Pozostajemy z poważaniem:
Alicja Jędrych
Przewodnicząca organizacji związkowej „Dialog 2005” z Zarządem Związku